Bij festivals, bruiloften en herdenkingen zijn het oplaten van ballonnen en lampions een vertrouwd gezicht. Maar wat omhoog gaat, komt ook weer naar beneden. Als de gasten verdwenen zijn en de andere decoraties weer zijn ingepakt, kunnen de resten van de ballonnen en de lampions die slechts voor een kort moment bijgedragen hebben aan het plezier, nog jarenlang de omgeving vervuilen.
Ballonnen, lampions en plastic confetti zijn niet biologisch afbreekbaar. Het worden uiteindelijk steeds kleinere stukjes totdat ze in microplastics veranderen, en opgegeten worden door vissen, vogels, zeeschildpadden en andere dieren.
Ruim 270 deskundigen hebben onlangs gesteld dat ballonnen een van de belangrijkste gevaren vormen voor zeedieren, zeevogels en zeeschildpadden. De universiteit van Tasmanië stelt dat ballonnen de grootste doodsoorzaak voor zeevogels zijn. De U.S. Fish & Wildlife Service heeft zelfs verontrustende beelden op de website geplaatst, waarbij mensen opgeroepen worden te stoppen met het oplaten van ballonnen vanwege de verwoestende gevolgen voor dieren. “Afbreekbare ballonnen zijn niet de oplossing”, volgens de Wageningen Universiteit in Nederland. De producten die op latex zijn gebaseerd, hebben vier jaar nodig om af te breken.
Waarom lampions geen eco-vriendelijk alternatief zijn voor ballonnen
Sommige mensen denken dat de lampions, ook bekend als gelukslantaarns of wensballonnen, een goed alternatief zijn voor ballonnen. Helaas zijn deze lampions ook niet milieu- of diervriendelijk. “Biologisch afbreekbare” lampions doen er ook tientallen jaren over om af te breken, en in de tussentijd kunnen dieren zich eraan verwonden of er verstrikt in raken.
De wensballonnen kunnen ook voor mensen gevaarlijk zijn. In 2013 ontstond er in de West Midlands in het Verenigd Koninkrijk brand door een wensballon, waarbij 13 van de 200 brandweerlieden die de brand hielpen bestrijden gewond raakten, en er voor £ 6 miljoen schade was.
Wensballonnen kunnen ook gevaar opleveren voor reizigers in de lucht. Eén wensballon kan een vliegtuig neerhalen als hij in de motor terecht komt. Dus wanneer lampions te dicht bij een vliegveld komen, worden alle vluchten geannuleerd – en dit treft elk jaar duizenden reizigers.
In veel landen zijn deze wensballonnen nu verboden, waaronder in: Argentinië, Australië, Brazilië, Chili, Colombia, Costa Rica, Duitsland, Nieuw-Zeeland, Oostenrijk en Spanje. Dertig staten in de V.S. doen de wensballonnen in de ban en in enkele delen van Canada worden ze ook verboden.
In Wales zijn ze sinds 2018 verboden maar in Engeland en Schotland nog niet. De Royal Society for the Prevention of Cruelty to Animals (RSPCA), Marine Conservation Society en andere groeperingen adviseren bezorgde burgers met klem om contact op te nemen met de plaatselijke autoriteiten.
Alternatieven voor het massaal oplaten van ballonnen en lampions
Het oplaten van lampions of kleurrijke wensballonnen zijn een symbolische manier om een geliefde te gedenken. Maar als je er beter over nadenkt, dan zijn deze activiteiten eigenlijk een vorm van vervuiling. De vraag rijst of dat een respectvolle manier is om iemand te gedenken?
Hoewel het soms moeilijk is om met een traditie te breken, zijn er vele eco-vriendelijke alternatieven voor het oplaten van ballonnen en lampions. Hier volgen enkele favoriete manieren waarbij dieren en gemeenschappen niet aangetast worden.
Luchtbellen!
Duikers vinden het fantastisch om onder water bellen te blazen, en boven water is dat net zo leuk. Luchtbellen zijn goedkoper dan ballonnen, beter voor het milieu en net zo leuk en zweverig. Je kan er ook reusachtig grote bellen van maken. Hier volgt een recept voor een oplossing met luchtbellen gemaakt met eco-vriendelijke zeep.
Alternatieven voor confetti
In plaats van plastic confetti kun je ook natuurlijke producten zoals vogelzaad, bloemblaadjes of gedroogde herfstbladeren gooien. Bij een bruiloft zijn een pittoreske muur met linten of kleine rinkelende belletjes een leuk alternatief ( en een mooie bruiloftswens voor gasten).
Vliegend wenspapier
Schrijf je wensen op dit speciale papier, gooi het in het vuur en zie hoe het direct verbrandt. Geniet van het drijvende lichteffect van een wensballon zonder het gevaar van vuur.
Sfeerlichten of lichtjes van hergebruikte voorwerpen
Sfeerlichten die gemaakt zijn van een papieren zakje met een theelichtje kunnen voor een prachtige ambiance zorgen met flikkerend zacht licht. Je kunt ze ook maken van lege jampotjes met een lampje op zonne-energie erin.
Origami
Nodig de feestgangers uit om een school walvissen van origami te maken. Het is makkelijker dan je denkt, zie deze video.
Plant een boom of plant bloemen
Een boom planten is ook een symbolische, duurzame en eco-vriendelijke manier om te gedenken. Je eert hierbij je geliefde en ook de aarde. Een beschilderde steen die je achterlaat op een geliefde plek is ook een eco-vriendelijke optie voor mensen die geen plek hebben om iets te planten.
Bovenstaande ideeën zijn maar een paar manieren om een bruiloft, herdenking of ander evenement kracht bij te zetten, zonder dat er risico’s voor het milieu ontstaan. Help ons het woord te verspreiden over deze milieuvriendelijke alternatieven en laat ons weten welke andere manieren jij kent om iets te vieren!
Lees meer over wat je kunt doen om bij te dragen aan bescherming van de zee. Bezoek onze vrienden op Project AWARE®.