Van het jagen op gezonken schatten tot het ontdekken van verloren gegane steden, het onderwaterrijk heeft duikers en niet-duikers altijd weten te boeien. Deze unieke en nog grotendeels onontdekte wereld speelt terecht een prominente rol in veel van de grootste kaskrakers van Hollywood. Maar soms maken zelfs de beste oceaanfilms tijdens het productieproces te veel gebruik van hun creatieve vrijheid – wat resulteert in een aantal nogal amusante fouten in duikfilms.
Hieronder vind je een paar van de grootste duikfouten in films die je waarschijnlijk hebt gezien. Van onrealistische fysica tot (nog) onmogelijke gadgets, bekijk de filmmomenten die ons ineen doen krimpen.
(Waarschuwing: Spoilers in het vooruitzicht.)
1. Jaws (1975)
Als haaienbeschermers en over het algemeen pro-haaienmensen, zijn er voor de meeste duikers veel redenen te vinden om de film Jaws niet leuk te vinden. De film uit 1970 heeft generaties kijkers veranderd in galeofoben (mensen met een irrationele, hardnekkige en extreme angst voor haaien). Maar dat is niet de reden waarom we hier aanstoot nemen aan de film. Er is nog een andere reden waarom Jaws op onze lijst staat.
Wat gebeurt er?
Tijdens een van de climaxscènes van de film neemt Chief Brody (gespeeld door Roy Scheider) het op tegen zijn machtige haaienvijand in de open oceaan. Na herhaalde pogingen schiet hij met succes op een duikfles die vastzit in de bek van de haai. Hierdoor explodeert de duikfles als een bom, wat tegelijkertijd resulteert in een exploderende haai.
Waarom is het belachelijk?
Zelfs als een duikfles doorboord wordt, ontploft hij niet als een bom. Het tv-programma Mythbusters experimenteerde om te zien wat er zou gebeuren als een geweer een duikfles zou doorboren (je kunt de video hier bekijken). Hoewel er maar weinig meldingen zijn van duikflessen die “exploderen”, zou de doorboorde cilinder naar achteren zijn gestuwd door de ontsnappende luchtdruk binnenin, als de scène realistisch was geweest. Dit zou waarschijnlijk nog steeds hebben geresulteerd in de dood van de haai, maar het zou niet de Hollywood-achtige explosie zijn geweest die te zien was in de film.
2. Licence to Kill (1989)
James Bond is een personage dat beroemd is om zijn vermogen om met een moeilijk te geloven coolheid bijna-doodervaringen te doorstaan. Hij is ook een badass duiker. Maar in License to Kill uit 1989 verlegt James Bond (gespeeld door Timothy Dalton) de grenzen van het geloofwaardige door prestaties te leveren die de gemiddelde mens (of duiker) gewoonweg niet zou kunnen. Dit is waarom License to Kill in onze verzameling van slechtste duikfouten in films staat.
Wat gebeurt er?
Tijdens een onderwatergevecht wordt de slang van de ademautomaat van James Bond doorgesneden en moet hij ontsnappen aan verschillende vijanden. Het antwoord op zijn hachelijke situatie is een harpoengeweer te pakken en daarmee een watervliegtuig aan het wateroppervlak te pakken te krijgen. Als het watervliegtuig opstijgt, wordt James Bond snel naar de oppervlakte getrokken. Hij skiet dan achter het vliegtuig, stapt in het vliegtuig en vliegt naar de veiligheid.
Waarom is het belachelijk?
Zoals gebrevetteerde duikers weten, is een veilige opstijgsnelheid essentieel om letsel door overexpansie van de longen en decompressieziekte (DCS) te voorkomen. In de film stijgt James Bond razendsnel op naar de oppervlakte nadat hij op diepte is geweest. Hij kan dan wel de hele opstijging hebben uitgeademd om zijn longen te sparen, maar hij zou de stikstof niet uit zijn lichaam hebben verwijderd, waardoor hij het risico loopt op decompressieziekte. Vervolgens maakt hij zijn duikfout nog groter door snel aan boord van een vliegtuig te gaan en naar een grotere hoogte te gaan – een van de dingen die je nooit direct na het duiken moet doen.
3. The Abyss (1989)
Het blijkt dat 1989 een populair jaar was voor films met onnauwkeurige duikscènes. In The Abyss, een klassieker van James Cameron, werkt een Amerikaans zoek- en bergingsteam samen met de bemanning van een olieplatform in een race om een gezonken onderzeeër te bergen. De film bevat veel duikmomenten, maar bij één daarvan zal elke duiker zich waarschijnlijk achter de oren krabben. Dit is waarom.
Wat gebeurt er?
Het team moet een kernkop ontmantelen op meer dan 3,2 kilometer (twee mijl) onder het oppervlak. In de film is het antwoord op dit probleem een ademhalingsapparaat met vloeistof. Met behulp van deze op vloeistof gebaseerde apparatuur ontmantelt stuurman Monk (gespeeld door Adam Nelson) de kernkop. Dit is net voordat hij zonder lucht komt te zitten tijdens wat een enkele reis blijkt te zijn.
Waarom is het belachelijk?
Het inademen van vloeistof in plaats van lucht is een nieuw idee. In theorie kan ademhaling met behulp van een zuurstofrijke vloeistof in plaats van lucht werken om zuurstof te leveren waar het nodig is. In het proces dat in de film te zien is, vindt er echter geen uitwisseling van gassen plaats. Dit betekent dat afvalstoffen, met name CO2, zich zouden ophopen in de bloedbaan van de duiker, wat zou resulteren in een black-out voor de duiker.
4. The Cave (2005)
In The Cave volgt een team van deskundige grotverkenners die proberen te ontdekken wat er gebeurd is met een aantal avonturiers die jaren eerder vermist raakten. Terwijl het team klimt en duikt door het ondergrondse grottenstelsel en afdaalt naar dieptes van meer dan een kilometer, ontdekken ze iets dat ze zich niet hadden kunnen voorstellen – en dat allemaal terwijl ze een onmogelijke duikprestatie leveren. Kun jij raden wat de duikfout in deze film is?
Wat gebeurt er?
Terwijl het team de tunnels verkent, praten ze met elkaar, delen ze hun vorderingen en geven ze elkaar nuttige informatie.
Waarom is het belachelijk?
Als je de juiste uitrusting draagt, is het mogelijk om tijdens het duiken te praten. Voor een gesprek heb je een volgelaatsmasker nodig zodat je mond vrij is om woorden te vormen en te spreken. In de film gebruiken de duikers echter ademautomaten in de mond die hun vermogen om te praten zouden moeten belemmeren, maar toch wordt er gepraat alsof de ademautomaten niet bestaan. (Geïnteresseerd in duiken met een volgelaatsmasker? Bekijk onze Specialty-cursus.)
5. Journey 2: The mysterious Island (2012)
Compleet met reusachtige, bijenetende vogels, mammoet-wateralen en een actief rijzende en zinkende stad Atlantis, is Journey 2: The Mysterious Island nauwelijks realistisch te noemen. Maar misschien is het meest vergezochte element van de film niet de mythische wezens of de verschuivende stad, maar de duikgerelateerde prestatie die Hank (Dwayne Johnson) en Sean (Josh Hutcherson) onderweg leveren.
Wat gebeurt er?
Vanaf de kust moeten Hank en Sean de legendarische Nautilus zien te bereiken, de onderzeeër van kapitein Nemo die “slechts 30 meter diep” ligt. Als antwoord op het probleem maken ze ponyflessen die geïnspireerd zijn op MacGyver. Ze gebruiken snorkels die vastzitten aan flexibele plastic zakken die “twee klappen lucht” bevatten. Ze gaan dan het water in en zwemmen 30 meter naar beneden, waarbij ze onderweg de twee luchtbellen gebruiken. Natuurlijk bereiken ze de onderzeeër.
Waarom is het belachelijk?
Het gebruik van ponyflessen voor noodgevallen of korte, ondiepe duiken is legitiem. Het gebruik van zelfgemaakte flessen, vooral van dunne, met lucht gevulde zakken of containers, is dat niet. Zelfs als het mogelijk zou zijn om een lekvrije snorkelzak te maken, zou deze nutteloos zijn tegen de tijd dat je de 30 meter diepte nadert. Het volume lucht in de zak zou zo samengeperst zijn dat het niet meer in te ademen zou zijn – vooral niet door de geïmproviseerde snorkelautomaat.
Heb je inspiratie opgedaan om op de juiste manier te duiken?
Na het lezen van een aantal voorbeelden van hoe je niet moet duiken, is het tijd om het te hebben over hoe je dat wel op de juiste manier moet doen! Of je nu dieper wilt duiken, duiken met een onderwaterscooter (DPV) onder de knie wilt krijgen of gewoon je duikvaardigheden wilt opfrissen, er is een PADI eLearning-cursus voor jou! Het beste van alles is dat je nu meteen kunt beginnen met leren, vanaf je smartphone of computer.
