Ontdek het noorden van Europa
Vanuit het perspectief van een duiker bestaat het noorden van Europa uit een uitgestrekt deel van de Atlantische Oceaan en de Noordzee, en vele prachtige duikstekken in het binnenland. Hier volgt een bliksemsnelle reis langs enkele mooie duikstekken. Al deze landen zijn lid van de Europese Economische Unie (IJsland en Noorwegen behoren niet tot de EU) en daardoor is er vrij verkeer van mensen, goederen en diensten; maar bovenal delen ze enkele duikstekken van wereldklasse.
IJsland – het geheim van Silfra: Kristalhelder zoet water
Een speciale plek op IJsland heeft binnen de internationale duikgemeenschap een legendarische status gekregen. Het is een relatief kleine geologisch bijzondere plek waar de tektonische platen letterlijk met elkaar in botsing komen. De massieve spleten bij Silfra houden het kristalheldere water vast dat rechtstreeks afkomstig is van de op een na grootste gletsjer van IJsland. Duikers kunnen de kloof tussen de continenten overbruggen en de Noord-Amerikaanse en Euraziatische tektonische platen aanraken. Het zicht kan hier meer dan 100 meter/330 voet bedragen en een van de mooiste duikstekken, de Kathedraal, is echt adembenemend. Het is daar ongeveer 20 meter/70 voet diep en 100 meter/330 voet lang, met steile wanden. Het water is er zo helder dat je van begin tot het eind zicht hebt. Het is uniek en onvergetelijk om hier een duik te maken; het is voor iedereen een avontuur van wereldklasse, van gewone duikers tot aan hardcore tec-duikers, en je hoeft na de duik niet eens je spullen af te spoelen.
Ierland – langs de Wild Atlantic Way Stop en duik bij de Skelligs
Als je echt eens op een wilde Atlantische plek wilt gaan duiken, dan kun je terecht bij de Skelligs-eilanden. Deze twee rotsen rijzen uitdagend op vanuit de Atlantische deining en liggen zo’n 16 kilometer/10 mijl ten zuidwesten van het uiterste puntje van County Kerry in Ierland. De oude ruïnes van een klooster steken boven de top van de steile rotsen uit, en duizenden jan-van-genten komen krijsend langs vliegen voordat ze een duik nemen in de scholen makreel die hier in overvloed in de oceaan voorkomen. Het toneelstuk zet zich onderwater voort met steile drop-offs die ver voorbij de recreatieve duikgrenzen gaan. De steile wanden zijn bekleed met prachtige heldergekleurde anemonen en sponzen, en het heldere water van de oceaan biedt een zicht van wel 30 meter/100 voet. Niemand minder dan Jacques Cousteau stond versteld van de schoonheid van het onderwaterleven hier en beschreef de plek als volgt: Je treft hier grote scholen koolvis en in de spleten en spelonken vind je schaaldieren in elke kleur en van elke grootte. Als de omstandigheden gunstig zijn is het zelfs een goede plek om reuzenhaaien te zien.
Verenigd Koninkrijk – Stoney Cove
Als je van plan bent om op een zonnige dag Stoney Cove te bezoeken – en dat zou je moeten zijn! – dan kun je beter maar vroeg zijn. Ergens precies in het midden van het VK gelegen, zijn enkele van de mooie kenmerken van Stoney Cove de betrouwbaarheid, toegankelijkheid en populariteit. Dit is een fantastische plek om duikoefeningen te doen, andere duikers te ontmoeten, en lekker te gaan duiken in de koudste zoetwaterlocaties die je in het land kunt vinden. Het is ook de plek waar je het makkelijkst aan een reserve o-ring kunt komen. De duikplattegrond telt maar liefst 26 attracties, variërend van een echte blow out preventer (BOP) – een automatische mechanische afsluiter die op boorplatformen wordt gebruikt – waar je mooie “kijk-mij-nou-als beroepsduiker-foto’s” kunt maken, tot aan het wrak van de Stanegarth, een sleepboot van ruim 18 meter/60 voet lengte. Het onderwaterleven is hier ook fantastisch: de grootste roofdieren zijn de snoeken met grote tanden (hoewel sommigen beweren dat deze eer uitgaat naar het mysterieuze monster dat hier zou rondwaren), kleurrijke baarzen en voorns. Als je klaar bent met de duik, ga dan niet meteen weg. Zoals je al kunt bedenken zijn de aprés-duikmogelijkheden hier ook fantastisch.
Denemarken – submarine submarine De U-406 is een spectaculaire wrakduik
Als je ook maar een greintje verlangen hebt naar het duiken op mysterieuze wrakken, boek dan een ticket naar Denemarken, waar je volgens sommigen de ongeëvenaarde wrakkenhoofdstad van de wereld hebt. Naar schatting liggen er in de Deense wateren zo’n 10.000 wrakken op de zeebodem, en op veel wrakken is nog nooit gedoken. Een speciale duikstek is het wrak van een Foxtrot-klasse Russische onderzeeboot, de U-406. In 1994 is de U-406 in de Noordzee gezonken naar een diepte van 27 meter/90 voet, 22 nautische mijl ten noordoosten van Hanstholm, naar verluidt omdat een klep niet was afgesloten tijdens het slepen. De onderzeeboot is groot, wel 91 meter/300 voet lang en logt op bakboordzijde waar je tijdens je duik veel kunt ontdekken. Hoewel de boot bestemd was als museum in Liverpool, Engeland, nam het lot een andere wending toen de klep open bleef staan en het een museumstuk alleen voor duikers werd, en van gevaren voor de omgeving werd ontdaan door gaten in de romp te zagen.
Noorwegen – onbeschrijflijke driftduiken
Driftduiken in een stroomversnelling. Je kan niet veel meer doen dan met een blij gevoel over de zeebodem “vliegen” door je mee te laten voeren met de stroming. Saltstraumen, gelegen op ongeveer 10 kilometer/6 mijl van het stadje Bodø in Noorwegen, kent enkele van de sterkste getijdenstromingen ter wereld en voor degenen die het weten bieden de duiken hier een topervaring. De stromingen kunnen hier meer dan acht knopen bereiken en soms is er wel een meter/drie voet hoogteverschil in water tussen het fjord en de oceaan. Al dat water scheurt door een drie kilometer/twee mijl lange zeestraat van maar 150 meter/490 voet breedte. De enorme beweging van zuurstofrijk water trekt veel verschillende flora en fauna aan; de plek is een paradijs voor onderwaterfotografen en er zitten enkele indrukwekkende koolvissen. De sterke stroming zorgt ervoor dat de duikcondities wel wat van je vragen maar het is de moeite waard. Dit is een plek waar je duikstekken hebt voor alle brevetniveaus en het zicht is uitstekend, soms wel 60 meter/200 voet. Het is echter zeer aan te raden vooraf het deskundige advies van de plaatselijke PADI Pro’s op te volgen. Zij weten welke locatie past bij jouw wensen, vaardigheden en ervaring.
Zweden – superkantduiken in het natuurreservaat bij Kullenberg
Na een kort ritje met de auto vanaf Malmö in Zweden of vanuit Kopenhagen in Denemarken vind je een onbetaalbaar Zweeds juweeltje. Het is een lang schiereiland van graniet dat uitsteekt in noordwestelijk richten in het Kattegat, en het kroonjuweel is het natuurreservaat Kullenberg, zeer bekend en hoog gewaardeerd door de duikers aldaar. Het reservaat bestaat uit een rotsige, ruige kustlijn met bomen en steile afgronden. In de wateren voor de rotsige kust zit barstensvol zeeleven: Zalm en kabeljauw zijn vissoorten die je er aantreft, en vanuit elke rotsspleet ligt wel een kreeft op de loer – het zijn grote jongens die in dit beschermde gebied goed gedijen. En alsof dat nog niet genoeg is, de ligging van het schiereiland maakt het mogelijk dat je bijna altijd een beschutte duikstek kunt vinden en vaak heb je zo’n plek dan helemaal voor jezelf. Maak er een dagje van en loop met je uitrusting aan naar een van de vele piertjes of ladders zodat je zonder al teveel gedoe het water in en uit kunt. (Of meld je bij een duikcentrum ter plaatse en bespaar je de moeite). De diepten variëren van 10-30 meter/30-100 voet en het zicht is meestal goed, vooral in de koudere jaargetijden waarin er minder algen in het water zitten
Finland – Plus één voor Finland: Wrakduiken van wereldklasse
Houd een typisch scheepswrak voor duikers in gedachten. Een mooie grote, gracieuze driemaster, helemaal intact, makkelijk toegankelijk en op een diepte die binnen de recreatieve duikgrens ligt. Stop maar met het inbeelden van zo’n plaatje, en reis af naar Finland, Mariehamn, Åland, waar je de Plus hebt, die steevast een plek in de top 10 van de Scandinavische wrakken inneemt. De Plus dateert uit1885 en is 90 meter/295 voet lang. Het schip is in 1933 dicht bij de kust gezonken en ligt vlak voor de haven, boeg naar beneden, in 18–35 meter/60–115 voet diep water. De romp en het dek zijn intact en de mast ligt vlakbij op de bodem. De Plus is een enorm groot wrak en je kunt er meerdere totaal verschillende duiken op maken. Het beste is nog dat het wrak een van de vele prachtige wrakken uit deze regio is.