Sinds het ontstaan van de duiksport zijn mensen gefascineerd door scheepswrakken. Of het nu gaat over het zoeken naar nieuwe wrakken, het bergen van oude wrakken of over schatzoeken, veel van de belangrijke ontwikkelingen in het duiken komen voort uit het duiken naar wrakken. Vandaag de dag is wrakduiken voor elk brevetniveau mogelijk, van Open Water tot Tec Diver. Hoewel dit een zeer controversieel punt is, denken wij dat deze tien wrakduikstekken voor PADI Wreck Divers de beste in de wereld zijn. (Voel je vrij om het hier mee oneens te zijn en plaats je opmerkingen op onze social media-pagina’s!)
1. SS Thistlegorm – Ras Mohammed, Egypte
De SS Thistlegorm ligt in het noorden van de Rode Zee en staat bij velen bekend als de beste wrakduik in de wereld. De duikstek wordt door veel liveaboards aangedaan maar is ook toegankelijk met een dagtocht vanuit Sharm El-Sheikh. Dit 128 meter (420 voet) lange Britse vrachtschip is in 1941 na een Duitse luchtaanval gezonken. Het wrak van de Thistlegorm ligt op een diepte voor gevorderde duikers en geeft een fantastisch inkijkje in de geschiedenis. Als duiker kun je nog steeds de vracht zien die het schip vervoerde, waaronder tanks, vrachtwagens, jeeps, motorfietsen en zelfs een locomotief! Je hebt ten minste twee duiken nodig om te kunnen zien wat de Thistlegorm te bieden heeft.
- Vereist duikbrevet Advanced Open Water
- Best reistijd: Maart t/m mei; september t/m november
2. USAT Liberty – Tulamben, Bali
Dit wrak wordt beschouwd als een van de meest toegankelijke scheepswrakken in de wereld. De top van de USAT Liberty ligt op slechts 3 meter (10 voet) diep water, waardoor het wrak zich ook leent voor een snorkelduik. Het schip was oorspronkelijk een Amerikaans oorlogsschip. Het heeft de Eerste Wereldoorlog overleefd en werd vervolgens tijdens de Tweede Wereldoorlog ingezet. In 1942 hebben de Japanners voor de kust van Bali een torpedo op het schip afgevuurd. De kapitein bracht het schip tot aan het strand, en daar heeft het 30 jaar lang boven water gelegen. In 1963 is het schip tijdens een vulkaanuitbarsting verschoven naar ondiep water vlak voor de kust. Het diepste deel van het schip ligt op 28 meter (95 voet) en het hele wrak is 120 meter (390 voet) lang. Gevorderde duikers kunnen door enkele doorgangen zwemmen terwijl Open Water-duikers de ondiepere delen mogen verkennen. De USAT Liberty is een geweldige introductie op wrakduiken!
- Vereist duikbrevet Open Water
- Best reistijd: April t/m november
3. SS President Coolidge – Vanuatu
De SS President Coolidge, oorspronkelijk gebouwd als luxe cruiseschip, werd tijdens de Tweede Wereldoorlog ingezet voor het vervoer van manschappen. In 1942 liep het schip doordat de kapitein geen informatie had ontvangen over een veilige doorgang naar een haven op een eigen zeemijn. Het schip liep aan de grond en op twee personen na overleefde de hele bemanning dit voorval. Vandaag de dag ligt het schip op een diepte tussen 20 en 70 meter (65 en 230 voet) en is het een nationaal beschermde duikstek. Duikers kunnen in Vanuatu de verschillende dekken en ruimen verkennen, waarin ook geweren, kanonnen, vrachtauto’s en “The Lady”, een van de overblijfselen van de vergane glorie te zien krijgen.
- Vereist duikbrevet Open Water Diver maar een duikbrevet op gevorderd niveau wordt aanbevolen.
- Best reistijd: April t/m oktober
4. Fujikawa Maru – Chuuk Lagoon, de Verenigde Staten van Micronesië
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de natuurlijke haven die beter bekend staat als Chuuk (Truk) Lagoon de belangrijkste basis van Japanse marine. Zoals verwacht werden de vloot die hier lag afgemeerd doelwit van de geallieerden, die in 1944 een bombardement uitvoerden op de lagune. Door deze operatie werden uiteindelijk 12 oorlogsschepen, 32 koopvaardijschepen en 275 luchtvaartuigen tot zinken gebracht. Vandaag de dag is Fujikawa Maru een van de meest toegankelijke van de 60 “herontdekte” wrakken. De veerboot ligt op een diepte van slechts 9 meter (30 voet) water en is makkelijk te verkennen. Binnen kunnen de duikers van alles te zien krijgen, van vliegtuigen tot aan munitie.
- Vereist duikbrevet Open Water zonder binnengaan van het wrak Wrakduiker met binnengaan van het wrak.
- Best reistijd: December t/m april
5. Hilma Hooker – Bonaire, Antillen, Nederland
Met makkelijk toegankelijke wrakken zoals dat van de Hilma Hooker, wordt wrakduiken niet veel beter dan in Bonaire. Dit 72 meter (236 voet) lange vrachtschip ligt op stuurboordzijde in 28 meter (95voet) diep water. De geschiedenis van dit wrak is interessant. In 1984 werd het schip aan de ketting gelegd en de bemanning aangehouden wegens het smokkelen van drugs. De eigenaren hebben zich echter nooit gemeld, zodat de Hilma Hooker lag weg te roesten en uiteindelijk op de ankerplaats is gezonken. Gelukkig kwam het wrak terecht op een stuk zandbodem tussen twee koraalriffen in. Je kunt het wrak niet echt binnengaan maar het kristalheldere water maakt de Hilma Hooker een duik om nooit te vergeten.
- Vereist duikbrevet Advanced Open Water
- Best reistijd: Het hele jaar door.
6. The Gunilda – Rossport, Canada
De soms verraderlijke omstandigheden drijven de Great Lakes voor zeelieden tot nachtmerries maar maken het voor duikers een droombestemming. De grote diepte van de meren betekenen dat er op veel wrakken vrijwel nooit gedoken zal worden maar de wrakken die wel zijn ontdekt verkeren doorgaans in ongeschonden conditie, dankzij het koude en zoete water.
De Gunilda was een luxueus stoomschip dat tegen het einde van de twintgste eeuw als een van de meest luxe jachten gold. In 1911 liep het jacht bij McGarvey’s Shoal in Canada aan de grond, op diepten van 85 meter (280 voet) tot aan 1 meter (3 voet). De passagiers konden het schip verlaten, waarna er pogingen werden gestart om het schip te bergen maar het ruim liep vol met water waardoor het zonk tot een diepte van 82 meter (270 voet). Vandaag de dag verkeert het scheepswrak nog in perfecte staat en ligt er net zo mooi bij als op de dag dat het is gezonken. Alleen tec- en trimix-duikers kunnen echter deze schoonheid aanschouwen.
- Vereist duikbrevet: Tec en Trimix
- Best reistijd: juni t/m september.
7. SS Yongala – Queensland, Australië
Een duik op de SS Yongala in Australië is ongetwijfeld de topwrakduik van het zuidelijk halfrond. Het schip is in 1911 tijdens een cycloon gezonken. Alle bemanningsleden en passagiers, in totaal 124 personen, kwamen daarbij om het leven. Vandaag de dag ligt het hoogste punt van dit stoomschip voor vracht en passagiers op slechts 16 meter (52 voet) diepte en gaat verder naar beneden tot 33 meter (108 voet). Om de in bijzonder goede staat verkerende scheepsromp te behouden, mogen duikers het ruim niet in. Hierdoor worden de negatieve effecten van luchtbellen in het wrak beperkt.
- Vereist duikbrevet: Advanced Open Water
- Best reistijd: December t/m februari vanwege het warme en heldere water. Juni t/m november voor meer activiteit van het onderwaterleven.
8. SMS Kronprinz Wilhelm – Scapa Flow, Schotland
Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog, werden 74 Duitse vaartuigen voor de kust van de Orkney eilanden in Schotland tot zinken gebracht. Dit werd gedaan om te voorkomen dat de schepen in handen van de Britten zouden vallen. Nadat tussen 1920 en 1945 pogingen werden gedaan om de schepen te bergen, zijn nog 7 Duitse schepen overgebleven in Scapa Flow. Deze oorlogsschepen en Britse marinevaartuigen die met opzet zijn afgezonken, vormen met elkaar een sprookjeswereld voor wrakduikers.
Hoewel veel van deze wrakken dieper liggen dan de dieptelimieten voor recreatief duiken, ligt de SMS Kronprinz Wilhelm op een toegankelijke diepte van 12 tot 35 meter (40 tot 115 voet). De afmeting van het schip van 146 meter (480 voet) kan vanaf geringe diepte worden waargenomen maar het geschut is beter met nitrox vanaf grotere diepte te bezichtigen.
- Vereist duikbrevet: Open Water Diver maar een duikbrevet op gevorderd niveau wordt aanbevolen.
- Best reistijd: April t/m oktober
9. Bianca C – Grenada, Caribbean
Het enige schip uit de top-10 dat twee keer gezonken is. In 1944 werd het schip, voordat de bouw ervan was afgerond, tijdens de sleep getorpedeerd. Het schip werd vervolgens geborgen, kreeg een nieuwe naam en werd uiteindelijk twee jaar later te water gelaten. Na 12 jaar met wisselend succes als passagiersschip te hebben gediend, kwam de Bianca C tijdens het ankeren voor de kust van Grenada aan haar einde omdat het schip vlam vatte. Van de 673 mensen die aan boord waren, overleefden twee mensen het niet.
Vandaag de dag ligt dit indrukwekkende scheepswrak met een lengte van 180 meter (590 voet) op een diepte tussen 30 en 50 meter (100 en 164 voet), tussen een koraalrif en open zee. Dus bij een op zich al fantastische duik op dit wrak krijg je verder zowel koraal als pelagische actie te zien. De duiken bevatten doorgaans een bezoek aan het zwembad (38 meter) waarna je langs de de scheepsromp zwemt en eindigt bij de boeg op 30 meter.
- Vereist duikbrevet: Advanced Open Water
- Best reistijd: December t/m juni
10. USS Saratoga – Bikini Atol, de Marshall-eilanden
De USS Saratoga (CV3) werd oorspronkelijk als kruiser in de zware klasse gebouwd maar werd omgebouwd voor het vervoeren van luchtvaartuigen en werd uiteindelijk in 1927 in de vaart genomen. Na enkele jaren dienst, voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog, werd het vrachtschip met een lengte van 268 meter (880 voet) aan het einde van de oorlog uit de vaart genomen. Op dat moment werd de Saratoga toegewezen aan Operation Crossroads, een programma om de gevolgen van de atoombommen op marineschepen op het Bikini Atol te beoordelen.
Na de eerste blootstelling aan de atoomkrachten zonk de USS Saratoga uiteindelijk, onder de gevolgen van de tweede test. Het schip kwam tot stilstand op de zandbodem op een diepte van 54 meter (177 voet). De brug ligt op 18 meter diepte. Vandaag de dag zijn veel delen van het wrak nog niet verkend. Omdat het Bikini Atol onbewoond is gebleven, is het onderwaterleven in dit gebied verbazingwekkend mooi en overvloedig, en de Saratoga is voor veel mariene soorten een schuilplaats geworden.
- Vereist duikbrevet: Advanced Open Water
- Best reistijd: Mei t/m oktober
Hoewel wrakduiken tot memorabele ervaringen kunnen leiden, zijn er enkele nadere afwegingen te maken voordat je voor het eerst op wrakduikexpeditie gaat.
Welke uitrusting heb je nodig voor wrakduiken?
Omdat het binnengaan van een wrak vaak betekent dat je een afgesloten ruimte betreedt, kan speciale uitrusting nodig zijn. Hoewel de benodigde uitrustingstukken per situatie kunnen veranderen, zullen serieuze wrakduikers de investering in de volgende spullen in overweging willen nemen:
- Duiklamp: Als je een wrak met donkere ruimtes binnengaat, wil je graag een goede duiklamp bij je hebben. Zorg dat de greep goed in je hand past en dat je de lamp met een koordje of polsbandje vast hebt gemaakt. Investeren in een tweede duiklamp is ook een optie, voor het geval je eerste duiklamp onverwachts uitvalt.
- Duikmes: Bij wrakduiken is een duikmes een essentieel onderdeel van je uitrusting. Je kan het nodig hebben om een vislijn door te snijden, of een touw of snoer dat zich binnen of buiten het wrak bevindt. Jouw duikmes moet zowel een gekarteld als recht snijvlak hebben en moet aan je onderbeen of aan je loodgordel worden bevestigd.
- Onderwaterleitje: Hoewel een onderwaterleitje in de meeste duiksituaties een handig hulpmiddel voor communicatie is, kan het vooral in een wrak goed van pas komen. De belangrijkste functie tijdens een wrakduik is het in kaart brengen van het schip terwijl je dat aan het verkennen bent.
- Wrak-reel: Een wrak-reel is een handig hulpmiddel om je route te markeren, zowel in het geval bij het binnengaan van een wrak als in een situatie waarbij je een nieuw wrak verkent dat wellicht in stukken uiteen ligt.
- Markeringsboei: Als je een nieuw wrak aan het verkennen bent, dan kan een markeringsboei van pas komen om de exacte GPS-locatie van het wrak te bepalen, zodra je weer teruggekeerd bent aan de oppervlakte. Het is ook een goed veiligheidshulpmiddel.
Moet ik een wrakduikcursus volgen?
We raden altijd aan om voordat je gaat wrakduiken de Wrakduikcursus te volgen. In het algemeen zijn er drie soorten wrakduiken:
- Non-penetratie duiken: Dit is de minst risicovolle soort wrakduiken. In het algemeen dalen de duikers af, zwemmen om het wrak heen en werken hun weg terug naar boven. Hoewel non-penetratie duiken (zonder binnengaan van het wrak) geen speciale wrakduiktraining vereist is, moeten duikers zich wel bewust zijn van risico’s, bijvoorbeeld om verstrikt te raken.
- Beperkte penetratie: Bij dit soort wrakduiken kunnen duikers het wrak binnengaan zolang er een zichtbare uitgang is en een minimum aan natuurlijk licht naar binnen schijnt.
- Volledige penetratie: Bij volledige penetratie (het wrak binnengaan) ontstaan de grootste risico’s. Duikers gaan hierbij het wrak binnen zonder dat er natuurlijk licht naar binnen schijnt en zonder de mogelijkheid om te kunnen ontsnappen in geval de duiker zonder lucht komt te zitten.
Is wrakduiken gevaarlijk?
Net als alle andere vormen van duiken, zijn er risico’s verbonden aan wrakduiken. Met de juiste training kunnen deze echter tot een minimum worden beperkt.
He meest voorkomende risico bij wrakduiken is vast komen te zitten. Dit risico kan ook optreden zonder dat het wrak wordt binnengegaan, bijvoorbeeld door het verstrikt raken in visnetten en lijnen die op het wrak zijn achtergebleven. Een betrouwbaar duikmes kan bij dit probleem voor de oplossing zorgen.
Een ander risico om rekening mee te houden is opdwarrelend slib. In de situatie waarbij het wrak deels wordt binnengegaan, kan er slib opdwarrelen dat de duikers het zicht ontneemt op de nabijgelegen uitgang. Verminderd zicht kan leiden tot verwarring en duikers gaan in zo’n situatie vaak per ongeluk nog verder het wrak in. Om die reden is perfect uittrimmen een essentiële vaardigheid bij het wrakduiken.
Je kan overwegen om naast de cursus PADI Wreck Diver ook de cursus Peak Performance Buoyancy te volgen voordat je aan wrakduiken begint.
Hoeveel van deze wrakken heb jij al bezocht? Als je er klaar voor bent om op een van de beste wrakduikstekken in de wereld te gaan duiken, plan je reis dan nu met PADI Travel.
