PADI AmbassaDiver™ Birgitta Mueck duikt diep in de fjorden van Noorwegen waar ze de grote scholen orka’s en bultruggen volgt die hier de winter doorbrengen…
Voorzicht liet ik me in het poolwater van 3°C zakken. Het was half januari en de zon was hier ruim een maand niet meer boven de horizon geweest. Het gebrek aan licht gaf de hele onderwateromgeving een donkere en duistere gloed. Ik voelde het ijskoude water prikken terwijl ik langzaam de schemerige blauwgrijze omgeving in snorkelde. Met mijn camera in de aanslag maakte ik langzame bewegingen en plots dook een gigantische schaduw voor me op. Langzaam zwom ik steeds dichterbij. De adrenaline gierde door mijn lijf toen een enorm zwart-wit wezen majesteitelijk op nog geen meter afstand aan me voorbij zwom. Ik werd vervuld met een blij gevoel, ik was terug op de plek waar ik zo van hou: Terug in het water met de Noorse orka’s!
Het was ondiep water dus de zandbodem werd al snel omgewoeld door de krachtige bewegingen van de orka. Ondanks de enorme grootte van het dier had hij zonder twijfel volledige beheersing over zijn lijf en bewegingen. Hij was daar met zijn familie. Ik bleef stil liggen op de plek waar ik was, net aan de oppervlakte, en liet het aan de orka’s over of ze dichterbij zouden komen of niet. De moeders met hun jongen bleven op afstand en de grote jongens kwamen nieuwsgierig dichterbij. Ze waren echt nieuwsgierig, vooral die ene die al in de buurt was. Hij bleef steeds maar terugkomen. Door het slechte zicht kon ik toch zien hoe hij de haring opdreef met slechts een krachtige zwiep met zijn staart, voordat hij ze een voor naar binnen werkte. Daarna kwam hij heel dicht naar me toe, me nieuwsgierig aankijkend. Ik bleef in zijn overweldigende gezelschap heel kalm en beheerst, en bewoog me bijna niet. Omdat ik alles met mijn camera heb vastgelegd zorgde deze ontmoeting niet alleen voor een grote wolk zand om me heen maar ook voor een enorm vreugdegevoel.
Ons avontuur begon in september, toen we vanuit Orust, Zweden, aan een 1.300 nautische mijl zeilreis begonnen naar de fjorden in het noorden van Noorwegen. Ons doel was te gaan duiken langs de Noorse kust en het zeeleven vast te leggen op film. Uiteindelijk zouden we de poolreuzen opzoeken, orka’s en bultruggen, die nu als jarenlang elke winter samenkomen in de fjorden van Troms in het noorden van Noorwegen. Nadat we bijna twee maanden onderweg waren, (en enkele prachtige duiken hadden gemaakt) kwamen we eind oktober aan in het schilderachtige noordelijke deel van Noorwegen. Hier hoorden we dat er vergeleken met voorgaande jaren minder haring in de fjorden zat. Aangezien haring de reden is waarom er zoveel walvissoorten samenkomen in dit gebied, was dit geen goed nieuws. We wisten dat dit prachtige natuurverschijnsel beperkt werd aangezien de dieren hun migratiepatroon aanpassen aan de beschikbaarheid van hun grootste voedselbron: haring. Zou minder vis in de fjorden al het einde betekenen van de winterse migratie van de orka’s?
Gelukkig duurde het niet lang voordat we toch onze eerste orka’s te zien kregen. Er zaten enkele kleine scholen om ons heen. Een paar dagen later waren we zelfs helemaal omgeven door orka’s! Deze intelligente dieren zijn zeer nieuwsgierig en als ze niet op voedsel aan het jagen waren, kwamen ze naar ons toe zwemmen om de zeilboot eens van dichterbij te bekijken. Sommige orka’s klapten met hun staartvin boven water of staken hun kop boven water, en een paar keer zagen we er een zelfs helemaal uit het water springen! Het was gewoon betoverend mooi om deze schitterende zeezoogdieren in hun natuurlijke omgeving te zien. Sinds mijn eerste ontmoeting met een orka, in 1995, voel ik een diepe verbondenheid met deze mooie wezens. Deze sociale dieren brengen normaal gesproken hun hele leven meet hun familieleden door in dezelfde school, waarbij ze lange afstanden in de onmetelijke oceaan afleggen. Toen ik die grote aantallen orka’s om de boot heen zag, en zag hoe ze een voor een nieuwsgierig hun kop boven water uitstaken om ons te bekijken, wilde ik dat ik deze ervaring met iedereen zou kunnen delen. Dit is de manier waarop al het leven zou moeten worden ervaren: in het wild, vrij en op hun eigen manier. Hoewel ik al helemaal blij was van het grote aantal orka’s dat we hadden gezien, vroeg ik me toch af of we een klein kansje hadden op een ontmoeting met een bultrug. Tot nu toe waren dit seizoen nog maar weinig bultruggen waargenomen…